قرن  سنت  گریزی

پیش گفتار

      در قرن  21  بشر به دست آورد های بزرگ علمی و اجتماعی میرسد،  حرکت سریع رشد تمدن کاملاً در تمام زمینه های این قرن پیداست.  البته قبول پیشرفت های ویژه این قرن در دید تعدادی کمی از مردم که در جهالت عمیق و با مغزی فسیل شده هستند،  غیر ممکن است.  برای گذر تاریخی از این سال های مهم که راهی جدید و مرز های نو می طلبد،  فرای دانش و فکر سنتی امروزی است،  مردم نیازمند ابزاری هستند،  که به آنها آگاهی لازم را بدهد.  با وجود وب و اینترنت براحتی امکان آن می باشد،  تا روشنفکران با تبادل نظر راهی نو برای دیگر هم میهنان عزیز شان بگشایند.  بدین منظور با روش استفاده از اینترنت میتوان بدون هرگونه اختلال در مسائل جانبی زندگی،  به مرامی نو دست یافت.  این برنامه می تواند مسیر فکری توده مردم را در چت ها و فیسبوک ها، وبلاگها و امثال،  تحت تاثیر قرار دهد،  و نگاهی نو و بینش علمی،  به آینده و سرنوشت باشد.  آنچه که روشنفکران جامعه می توانند انجام دهند،  ابتدا خود را قبول،  و سپس عشق به مردم و میهن داشته باشند.  توانایی و نوع برخورد برای چگونگی این انجام،  به زمان و تجربه و همگرایی روشنفکران،  همراه برداشت موج سومی امکان پذیراست.

تصویر انوش راوید در تخت سلیمان تکاب،  تابستان 1387،  عکس شماره 8388.

   منبع مقاله قرن سنت گریزی:  دانش و تجربه شخصی،  و کتاب های الوین تافلر،  هایدی تافلر،  چالز هندی،  و...،  تاریخ نگارش 1382.

     توجه :  مطالب وبسایت ارگ و وبلاگ گفتمان تاریخ،  توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شوند،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به اصل وبلاگ من مراجعه نمایند:  در اینجا  http://arq.ir.

. . . مقاله قرن سنت گریزی ادامه دارد و باز نویسی می شود . . .

قرن سنت و سنت گریزی

      تغییرات در این وب نوشته سه جستن دارد:

   اول ـ  تغییرات در فکر و بینش،  که چگونه بیاندیشیم و استفاده از دانش،  و به چه منظور کار آید.

   دوم ـ  تغیرات کوچک و معمولی در زندگی،  و پدید آوردن شیوه های نوین برای گذران روزگار مان.

   سوم ـ  تغییرات بزرگ و مهم برای جامعه و چگونگی و هماهنگی ساخت روش های علمی و ملی.

      تفاوت برداشت تغییرات در زمان های مختلف خیلی مهم است،  لحظاتی واقعی بیاندیشید،  خوب بیاندیشید.

   پرسش از عموم:  1 ــ  آیا تفاوت کشورها و مردم دانا و نادان را میدانید؟

   2 ــ  موج های قرن 21 کدامند؟

   1 ــ  قرن  سنت  گریزی

      قرن  21  بشر به دست آورد های بزرگ علمی و اجتماعی میرسد،  حرکت سریع رشد تمدن کاملاً در تمام زمینه های این قرن پیداست.  البته قبول پیشرفت های ویژه این قرن در دید تعدادی کمی از مردم،  که در جهالت عمیق و با مغزی فسیل شده هستند،  غیر ممکن است.   برای گذر تاریخی از این سال های مهم،  که راهی جدید و مرز های نو می طلبد،  فرای دانش و فکر سنتی امروزی است،  مردم نیازمند ابزاری هستند،  که به آنها آگاهی لازم را بدهد.  با وجود وب و اینترنت براحتی امکان آن می باشد،  تا روشنفکران با تبادل نظر راهی نو برای دیگر هم میهنان عزیز شان بگشایند.  بدین منظور با روش استفاده از اینترنت،  میتوان بدون هرگونه اختلال در مسائل جانبی زندگی،  به مرامی نو دست یافت.  این برنامه می تواند مسیر فکری توده مردم را در چت ها و فیسبوک ها، وبلاگها و امثال،  تحت تاثیر قرار دهد،  و نگاهی نو و بینش علمی به آینده و سرنوشت باشد.  آنچه که روشنفکران جامعه می توانند انجام دهند،  ابتدا خود را قبول،  و سپس عشق به مردم و میهن داشته باشند.  توانایی و نوع برخورد برای چگونگی این انجام به زمان و تجربه و همگرایی روشنفکران،  همراه برداشت موج سومی است.

   2 ــ  سنت و سنت گریزی چیست؟

      آنچه تاکنون و با همین دانش تا این لحظه،  و در تمام زمینه ها می دانیم و انجام می دهیم،  میشود سنت.  آنچه که با علوم جدید و در تمام زمینه ها از این لحظه می خواهیم کاملاً علمی انجام دهیم،  سنت گریزیست.  آینده متفاوتی  که آینده نگران امروز آن را پیش بینی میکنند،  حتماً اتفاق می افتد،  و باید با دیدی نو بدانیم که چگونه خواهد بود،  تا بتوانیم بر آن تاثیر گذاریم،  در این روزگار ما میتوانیم با دانش و بینش نو مسئول سرنوشت خود و اطرافمان باشیم.  اهرم های تغییرات و حرکت از قرن سابق به این قرن در دست روشنفکران اینترنتی است،  که پیوستگی امور و شیوه در تمام مراحل زندگی آینده را با آنچه شاهد هستیم هماهنگ کنند.  در گذر تاریخ از قرن  19  به  20  برای ایجاد یک مدرسه ابتدایی،  فسیلها در مقابل روشنفکران قرار گرفتند،  و امروزه مشابهتی شاهدیم.  ولی کسانی که سعی میکنند این تغییرات را درک نمایند،  با روحیه ای شاد و احساس موفقیت با آن برخورد می کنند،  حرکتی که فقط می توان آنها را تغییرات کوپرنیکی موثر بر تمامی نوع بشر نامید،  و ما را در روزگار خوشمان به تناوب دچار دلهره و سر گیجه میکند.

      در هر گذر و دوره خاص از تاریخ،  یک مسئله ای و عقیده ای بود،  که سنت گرایان سعی در حفظ آن داشتند،  و سنت گریزان در جهت عبور از آن در تلاش بودند،  که آنرا پیش تاریخ می نامم.   هزاران سال گذشته عبور از دین های متفاوت،  و صدها سال پیش عبور از مکتب های گوناگون و یکی دو قرن گذشته تلاش برای هویت و حق رای و غیره بود.  از این تغییرات و عبور از  سنت های گذشته و پیوسته به تاریخ مطالب زیاد نوشته شده و براحتی در کتاب های متعدد قابل دسترسی است،  که از تکرار آنها خود داری می کنم.

توانا بود هر که دانا بود

      قدرت علم و اقتصاد در قرن  21  کاملا متفاوت از تمامی تاریخ است،  بهمین دلیل امروزه گذشتن از سنت بسیار مهمتر از تمامی تاریخ میباشد.  کوتاهی از این کار عظیم خسارت جبران ناپذیر بزرگی در پی دارد.  مدت 5 سال است وبلاگ هایی دارم،  و هزاران جوان عزیز ایرانی از آنها بازدید کرده اند،  و حدود یک سوم این خوبان نظراتی نوشته اند،  که باعث تشویق من برای ادامه داشتن وبهایم شده،  ولی جای تاسف است،  که اساتید با تجربه ایرانی فقط چند نفر می شناسم،  که با اینترنت دوستند.  اگر می خواستم کتابی در باره  دروغ حمله اسکندر مقدونی به ایران  بنویسم،  امکان آن نبود به این ارزانی و راحتی در اختیار همگان باشد،  این اهمیت اینترنت در آینده است.  قدرت هایی که سنت گریزی را جهشی می پیمایند،  نود درصد رادیو و تلویزیونها و مطبوعات مهم را در سطح جهان به دست دارند،  و ما باید با حداقل امکانات ولی با تلاشی زیاد کار نماییم.

   پرسش از عموم:  آیا شما تاکنون به سنت و سنت گریزی فکر کرده اید؟

   3 ــ  ما باید نمونه و روش خاص ایرانی  بسازیم

      تغییر پیوسته،  تغییری راحت است.  در چنین حالتی گذشته،  چراغ راه آینده میگردد.  برای همین من همیشه نسبت به برداشت دروغها از تاریخ ایران،  تکیه می کنم.  آیا می دانید چرا در کشور ما هر وقت در باره دلیل وجود چیزی یا نهادی یا مراسمی و یا قواعدی سئوال میشود،  پاسخ همیشگی و تاریخی میشنویم (به این دلیل که ....).  ولی در کشور های سنت گریز،  پاسخ علمی و کاربردی برای هر موضوع دارند،  و یا می یابند،  میگویند (به منظور آنکه ....)،  زیرا ایرانیان پای بند دوران های تاریخی خود هستند،  هر چند که تمامی یا قسمت هایی از آن دروغ باشد.  در صورتیکه سنت گریزها به پیش رو می نگرند،  و همیشه از دانش های نوین در تمام زمینه ها استفاده میکنند.  ولی گاهی اوقات بدلایل جغرافیایی در تمام موارد آن،  حالت موازی و یا دوستی بین دو دیدگاه ایجاد میشود.  در نهایت با شرایط سیاسی خاص حاصل شده از آن موارد،  به گونه ای تقارن میشود،  که مدافعان وضع موجود را به دردسر می اندازد،  مهمترین این دردسر برای سنتی ها در این زمان اینترنت و ماهواره میباشد،  که جریان های فکری را جاری میکند.  از دل این همگرایی اجتماع روش های اقتصادی بطور کامل از یکدیگر جدا میشوند،  و سرمایه داری های سنتی و نوین و ضد آنها شکل خاص خود را میگیرند،  که در نهایت مقابل هم صف آرایی می کنند.  به نظر من تقارن شرایط بار دیگر به گونه جدی پیش آمده،  و تغییر همان چیزی که قبل از قرن  21  بود نمیباشد.  حفظ وضع موجود دیگر به هیچ وجه بهترین راه نیست،  راه آینده سنت گریزها چندان هم آسان نیست،  اما جالب و هیجان انگیز و شکوفاست.  لازم است تغییر را بهتر درک کرد،  و علل آنرا فهمید،  تا در راه و مبارزه خود برای آینده ای نو،  نیروی کمتری تلف کند،  و مسیر را بدرستی برود.  کسانیکه که سمت و سوی تغییر را درک میکنند،  بهتر میتوانند از این تغییرات بهره برداری کنند،  و باعث میشوند که جامعه از تغییرات استقبال کند،  و ما نع آن شوند که جامعه سنتی در مقابل آن واکنش نشان دهد،  بلکه جامعه را به خدمت میگیرند.  انسان عاقل جهان را از آن خود میکند،  ولی انسان غیر معقول از آن جهان میشود.  ما در آستانه زمان غیر قابل پیش بینی هستیم،  اگر شجاعان شمشیر و تفنگ و جامعه را از تاریخ دروغی گذشته نجات ندهیم،  و آموزش لازم و درک صحیح به جامعه فرستاده نشود،  در آینده همگی رنج بسیاری خواهیم برد.  این تغییرات سنت گریزی واژه دیگری برای رشد تاریخی جامعه در قرن 21 میباشد.

   4 ــ  تغییرات در این وب نوشته سه جستن دارد:

   اول ـ  تغییرات در فکر و بینش،  که چگونه بیاندیشیم،  و استفاده از دانش و به چه منظور کار آید.

   دوم ـ  تغیرات کوچک و معمولی در زندگی،  و پدید آوردن شیوه های نوین برای گذران روزگار مان.

   سوم ـ  تغییرات بزرگ و مهم برای جامعه و چگونگی و هماهنگی ساخت روش های علمی و ملی.

   5 ــ  تفاوت برداشت تغییرات در زمان های مختلف

      در گذشته های دور زندگی را دایره می پنداشتند،  هر روز بیدار شدن و خوردن و خوابیدن و چیزای ساده دیگری و تا آخر همان بود.  در قرون گذشته زندگی را یک خط مستقیم می پنداشتند،  که خوشبختی در کنار خانواده و با شیب ملایم به سمت پیشرفت و افزودن چند وسیله زندگی و پست و مقامی و امثال آن.  این شیب ملایم و گاهی تند را تغییر می پنداشتند،  در  صورتی که هرگز نمی توانستند،  کار و پول و صلح و آزادی و سلامت،  و ادامه شیب را،  پیش بینی کنند،  و همیشه نتیجه ای دیگر داشت.  قرنهاست بشر تغییرات را در توانایی و بدست خود،  و در شکل همان شیب می پنداشت،  و بدنبال ایده آل و سعادت شخصی خود،  در جهت امکانات و قدرت بیشتر بود.  این چشم اندازی  روی همه طبقات اجتماعی قرار داشت،  در صورتی که به آن دست نمی یافتند،  یا راضی نمیشدند،  و موقتاً کارایی خود را از دست میداد.  مردم دایم بدون توجه تغییر تدریجی و پیوسته داشتند،  و این تغییر گاهی ناگهان به تغییر ناپیوسته تبدیل میشد،  بدین جهت دست به شورش و انقلاب و جابجایی سلاطین میزدند.

      تغییرات ناپیوسته فاجعه نیست،  گاهی بهترین راه پیشرفت برای جامعه میباشد.  بعد از این جابجایی در جوامع این پرسش پیش می آمد،  که (حقه بعدی چیست؟)،  زیرا چنین مینماید که حقه قبلی کارایی خود را از دست داده است.  این همان تغییرات در قرون گذشته است،  ولی در نهایت همان شیب ملایم زندگی روزمره ادامه داشت.  در هر گذر تاریخی سرعت تغییر افزایش و اندیشه آن بهبود یافته،  ولی جامعه های که به چشم و پا بند های خود خو گرفته،  با سرعت و بینش فوق در مخالفت قرار میگیرد.  سرخپوست پرویی با مشاهده بادبان های کشتی های مهاجم اسپانیایی در افق،  پنداشت تغییرات عجیب و غریب جوی است،  و به کار خود ادامه داد،  زیرا در تجارب خود درکی از کشتی بادبانی نداشت.  آنها با فرض دایره بودن و پیوستگی زندگی،  آنچه بر دریافت شان منطبق نبود،  نادیده میگرفتند،  تا مصیبت نازل شد.  مثال دیگر،  اگر قورباغه را درون تشت فلزی با آب معمولی به آرامی حرارت دهیم،  میپزد بدون اینکه حرکتی کند.  نتیجه این دو مثال اگر بخواهیم گرفتار سرنوشت سرخپوست پرویی و یا قورباغه پخته نشویم،  باید در جستجوی تغییرات ناپیوسته باشیم و از آن استقبال کنیم.

      سال  1991  طوفان صحرا،  عراقیها را سریع نابود کرد،  و این ابتدای ورود قرن  21  و تغییرات جدید بود،  که با این اقدام تغییرات بنیادی قرن ورود خودش را نشان داد،  و گفت گذشته را دور بریزید،  که در غیر اینصورت تغییرات تمدن جدید مرزها را براحتی در می نوردد.  این اعلام ورود همانند شکست مهدی سودانی در  ام دورمان سودان به دست انگلیس در ابتدای ورود قرن 20 میباشد.  امروزه شکاف عظیم بین تغییرات واقعی دنیا و عدم تحرک و حرکت ما،  رفته رفته دارد بافت های کهن دیار را دگرگون می سازد،  که یاس و سردرگمی و بی آینده گی پیامد آن است.  برای ترسیم خطوط کلی آینده ای،  که با چنگ و دندان به سویش پیش میرویم،  هیچ قوه پیش بینی و بصیرتی در کار نیست،  برای شتاب بخشیدن و تسهیل انتقال به آینده هیچ برنامه ای وجود ندارد.  ابله مانند سرخپوست پرویی چشم خود را بر نشانه ها می بندد،  و نیازی هم نیست چون قورباغه در آب جوش بیش از حد تاخیر کرد،  و یا در انتظار یک انقلاب و منجی بود.  اگر ما بینش و عادت و شیوه عملمان را تغییر دهیم،  براحتی میتوانیم دورانی از کشفیات تازه و آزادی های تازه داشته باشیم،  در واقع عصر یاد گیری حقیقی است.

      بالاخره و خواه و نا خواه،  تمدن جدید،  اما به آرامی در زندگی ما سر بر آورده،  ولی کور دلان در همه جا مذبوحانه سعی در سرکوب آن دارند.  این تمدن جدید اشکال جدید خانواده و شیوه های دگرگون شده کار و عشق و امرار معاش و اقتصاد جدید و تعارضات سیاسی جدید،  و فراتر از همه اینها آگاهی تغییر یافته به همراه دارد.  در قرن  21  بشر جهان پیشرفته با جهشی کوانتومی به جلو میرود،  و شکوفا ترین خیزش اجتماعی و خلاقانه ترین باز سازی همه تاریخ را در مینوردد.  همچنین بیشترین اختلافات فکری و جامعه ای میان سنتی ها و سنت گریزها ایجاد شده است.

   6 ــ  تفاوت کشورها و مردم دانا و نادان

      بیشتر مردم اگر بتوانند و زحمت فکر کردن به خود بدهند،  میپندارند جهانی که میشناسند تا ابد دوام خواهد داشت.  برای آنان دشوار است که شیوه ای براستی متفاوت برای زندگی خود تجسم کنند،  چه رسد به آنکه تمدنی جدید را تصور کنند.  البته آنان متوجه هستند،  که اشیاء و امور در تغییرند،  اما میپندارند که تغییر و تحولات کنونی از کنار آنها خواهد گذشت،  و هیچ چیز اساس اقتصاد و ساختار سیاسی را متزلزل نخواهد ساخت.  این قبیل مردم با اطمینان تمام انتظار دارند که آینده تداوم حال باشد.  رویداد های سیاسی و اقتصادی و دانش های نوین اخیر این تصویر اطمینان بخش از آینده را به شدت متزلزل ساخته،  و تصویر یاس آور تری از آینده در میان مردم رواج روز افزون یافته است.

      غالبا چیز های کوچک بیشترین و دیر پا ترین تغییرات را ایجاد کرده اند،  مثلا  دودکش،  بیش از هر جریان فکری باعث تغییرات اجتماعی شده است.  بدون وجود دودکش،  همه باید در یک مکان مرکزی و در کنار آتش،  در محوطه ای با سوراخی در سقف تنگ یکدیگر می نشستند.  دودکش با خروجی های جداگانه اش،  این امکان را پدید آورد که اتاق های متعدد،  در یک واحد مسکونی گرم شوند.  واحد های کوچک توانستند مستقلاً در کنار یکدیگر بنشینند.  همبستگی قبیله ای در زمستان از بین رفت.  هیچکس با فکر سنتی تاریخی نیست،  که بگوید کاش دود کش یا حرارت مرکزی اختراع نمیشد.  این قبیل اختراعات،  یا مانند تلفن،  که اینک از نظر ما مهم نیست،  نا خواسته شیوه زندگی را تغییر داده است.

      به بیان دیگر در قرن  21 موج و نسل دیگری از تمدن آغاز شده،  و باز مانده گان از قرن گذشته در سردرگمی ها و نگرانیها و سرگردانی های شخصی گرفتارند،  و در تعارض کامل با موج نو که رعد آسا می آید تا زمان و زندگی را بگیرد.  اگر این را درک کنیم،  آنگاه بسیاری از رویداد های به ظاهر بی معنی قابل درک میشوند،  انقلاب در اراده و شعور و حرکتی نو برای بهترینها،  مجدداً بقایی معقول و قابل تصور مقدور میشود.

      دودکش و تلفن هر دو نوعی تکنولوژی هستند،  که چکاننده بالقوه ناپیوستگی بشمار میروند،  اما واقعیت اقتصادی چیز دیگری است.  حکومتها میتوانند برای مدتی آنرا به تاخیر اندازند،  اما برای همیشه امکانپذیر نیست.  کشورها بر اساس مزایای جغرافیایی و تاریخی و بر اساس مزایای نسبی خود دوران را می گذرانند.  مزیت نسبی به معنای وجود چیزی است،  که دیگران حاضرند بهای آنرا بپردازند،  خواه این چیز نفت باشد،  و یا مواد معدنی و یا نیروی کار ارزان،  و یا مغز متفکر و یا منطقه توریستی.  برای دنیای پیشرفته و کشور هایی با سابقه سنت گریزی بیشتر این مزایا مغز متفکر و تولیدات هوشمندانه است.   با فروش خدمات هوشمندانه و دانش بالا رفاه گسترش پیدا میکند و پیامد آن تقاضا برای مردمان هوشمند و دانش بیشتر می باشد.  بدین ترتیب جا برای کم داناها یا نادانها تنگ میشود،  و زندگی برای کشور هایی با نادانی بیشتر سخترتر میگردد.  سنت گریزها که طرفدار نو آوری و تغییرات هستند،  با آمیختن دانش های جدید و ایجاد فکر هوشمندانه و زندگی هوشمندانه،  در تمام شکل آن میتوانند تمام عرصه های تاریخی و جغرافیایی و اقتصادی و سیاسی و اجتماعی را به راحتی در سراسر جهان بدست بگیرند،  و هر آنچه که می خواهند،  با مردم نادان بکنند.  بنابر این نباید از این قافله تغییرات عقب افتاد.

   پرسش از عموم:  آیا می دانید استعمار و امپریالیسم یعنی

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: